26 april 2020 is het Lesbian Visibility Day. Voordat ik gevraagd werd om deze blog te schrijven, had ik nog nooit gehoord van Lesbian Visibility Day. Ik heb het opgezocht en kwam erachter dat dit een dag is waarop de zichtbaarheid van lesbische vrouwen centraal staat, precies zoals de naam eigenlijk al zegt. Zichtbaar jezelf kunnen zijn is niet voor iedereen vanzelfsprekend. In maar liefst 46 van de 193 landen in de wereld die lid zijn van de NAVO, is het als vrouw strafbaar om seks te hebben met een andere vrouw (ILGA, 2019). Veel lesbische vrouwen blijven hierom vaak liever onder de radar, want zichtbaar worden kan negatieve gevolgen met zich meebrengen.
Begin dit jaar werd ik door een documentairemaker benaderd om mee te werken aan een documentaire over homoseksualiteit binnen de Hindostaanse gemeenschap. Ik ben zelf Hindostaanse en lesbisch. In de documentaire zouden mijn coming-out-proces en die van andere Hindostaanse LHBTI’ers centraal staan. Ik vond het spannend en tegelijkertijd leek het mij ook heel erg leuk. Het was van belang dat ook onze familieleden hun verhaal zouden doen in de documentaire. Na een oriënterend gesprek met de documentairemaker ging ik naar mijn familie toe om te vragen of ze er aan mee wilden werken. Mijn familie had mij gedurende mijn coming-out erg gesteund. Ik verwachtte wat kritische vragen over het maken van een documentaire, maar verder niks. Tegen mijn verwachting in, zag mijn familie het helemaal niet zitten om aan een project mee te werken met zo’n groot bereik. De bedoeling was namelijk dat de documentaire in Nederlandse bioscopen en filmhuizen zou worden vertoond. Mijn familie accepteert mij volledig, maar wilde niet dat mensen op straat mij zouden gaan herkennen als de Hindostaanse lesbienne. Ze vroegen zich af of ik na het uitkomen van de documentaire nog wel veilig over straat zou kunnen. En als mijn veiligheid zou worden bedreigd, wie zou mij dan kunnen beschermen? Zou ik niet belaagd (kunnen) worden, bijvoorbeeld door extremistische Hindoes in Nederland? Ik had zelf ook wat vragen: zou ik nog vrij kunnen reizen naar alle landen van de wereld? Zou ik nog in aanmerking komen voor een visum van een land waar homoseksualiteit verboden of zelfs strafbaar is? Wat zou mijn zichtbaarheid voor gevolgen hebben, niet alleen voor mij, maar ook voor mijn familie?
Het waren allemaal vragen waar ik het antwoord niet op wist. Ik kon mijn familie niet geruststellen in hun bezorgdheid. Het waren namelijk scenario’s die ik niet kon uitsluiten en waar ik ze geen garantie op kon geven dat het niet zou gaan gebeuren.
Door alle vragen van mijn familie realiseerde ik mij, dat zij voor het eerst geconfronteerd werden met de gevolgen van mijn zichtbaarheid als lesbische vrouw. Sommige gevolgen die voor mij, na mijn coming-out mijn dagelijkse realiteit zijn geworden. Dat ik bij een nieuwe ontmoeting de persoon altijd ‘scan’ of het emotioneel veilig genoeg voelt om te vertellen dat ik op vrouwen val. Dat ik er áltijd over na moet denken of ik op straat hand-in-hand durf te lopen of een kus durf te geven in het openbaar. Lesbische vrouwen durven niet altijd zichtbaar te zijn en die zichtbaarheid is juist zo belangrijk. Want als er meer zichtbaarheid is van lesbische vrouwen, dan durven ook andere lesbische vrouwen of vrouwen die nog in de kast zitten zichtbaar te worden.
De documentaire is niet door gegaan, omdat medewerking van mijn familie een vereiste was. Desondanks wil ik mijzelf na al die jaren van onzichtbaarheid, wel zichtbaar maken. Ik hoop dat het andere mensen zal helpen in hun proces van zichtbaar worden en zichzelf kunnen zijn.
Wedica Premchand
Hindostaans & Queer 
Gepubliceerd door