Gastcolumn door Patrick Somai
Na lange tijd stap ik weer het Haagse zalencentrum Kristal binnen voor een nauta. Officieel is het de moeran van de kleinzoon van mijn vaders neef. Mijn ogen missen niets. Ook haar niet. De vorige keer had ik haar al in mijn mentale dossier ‘interessante nauta-karakters’ gestopt, toen zij en haar nichtje bij min 1 graad Celsius tussen de geparkeerde auto’s haastig hun lehenga’s voor een joggingbroek omruilden. Want ja, je moet natuurlijk wel comfortabel naar huis kunnen.
Nu wordt haar donkerbruine huid omlijst door een ijsblauwe ghagra, versierd met wat ik vakkundig zou omschrijven als ‘licht borduurwerk’. Ah, hoor ik mezelf alweer de kritische fashionista uithangen? “Geen zardosi, geen spiegeltjes, geen zwaar opzichtig gedoe,” roddel ik op zachte toon met de mousies mee. Of wacht… ben ik zelf degene die zo snobistisch staat te fluisteren? Wat blijkbaar niemand opmerkt zijn de zwarte sokken en badslippers onder die ghagra. Hallo? Is dit een mode-statement of gewoon puur Hollands praktisch zijn?
Wacht eens even. Tijdens de jaarlijkse Canal Parade heb ik zelf meerdere keren in vol ornaat met tientallen drag queens op de boot gestaan. En wij queens hadden of sneakers of badslippers aan, geen hoge oncomfortabele hakken. Misschien heeft zij ook ergens op de boot gestaan? Learning from the best of queens.
Ik overweeg stiekem een foto te schieten, maar dat zou qua koekeloeren natuurlijk een brug te ver zijn. Of niet? Terwijl ik om me heen kijk, zie ik mensen die handenvol zoetigheden van het buffet naar hun tafel meenemen, alsof het Black Friday is bij de AH. Een XXL-fles Amaretto likeur wordt tijdens de religieuze rituelen heimelijk onder tafel opengemaakt. Later gaan tafelversieringen die rechtstreeks uit India zijn geïmporteerd samen met de zoetigheden in de handtassen mee naar huis.
Dit is ons ding: rituelen én kleding. Het ultieme Hindostaanse Metamorfose Moment. Je bent geen doorsnee burger meer, nee! Je evolueert in iets koninklijks. Geen saai doorsnee pak, maar een sherwani met borduurwerk en het liefst die Aladdin-slippers met omgekrulde tenen. Geen jurk maar een lehenga, ghagra of sari volgens de laatste Bollywood-trends. En sieraden? Hoe meer bling, hoe beter!
De logistiek erachter is een meesterwerk op zich. Waar koop je al die mooie kleding? Betaal je in Nederland de hoofdprijs voor geïmporteerde spullen? Ga je naar een winkel met bediening waar je thee krijgt of naar die kennis van een kennis die kleding uit Engeland heeft gesmokkeld? Ben je verre familie? Dan kom je met je outfit uit het Londense Southall. Ben je directe familie van de nautawallas? Dan heeft iemand een expeditie naar Delhi of Maleisië ondernomen, om klederdracht voor het hele gezin in te kopen.
Kleding als identiteit, als statement, als statussymbool. Ja, wij Hindostanen zijn ijdel. Maar wie niet? Iedereen wil toch mooi zijn? En dan, wat te doen met de glitter en glamour, na die ene glorieuze showavond? De Lehenga Logica slaat toe: hoe meer borduurwerk, hoe lastiger je dezelfde lehenga bij de volgende nauta kunt dragen. Want dat kan natuurlijk niet. Bij elke nauta een andere look. Dat is een ongeschreven maar onverbiddelijke fashionista-wet. Dus voorlopig maar aan een hanger in de kast, totdat iedereen het is vergeten en je het weer als nieuw kunt dragen.
Nauta – feest
Moeran – hindoe doopceremonie voor baby’s
Lehenga, ghaghra, sari, sherwani – Indiase kleding
Zardosi – speciaal borduursel
Mousie – tante (officieel: zus(je) van jouw moeder)
Patrick Somai (hij/hem) is docent. Als fashionista houdt hij van de pracht en praal van de diverse kleding op o.a. shaadi’s (hindoebruiloft, ook bekend als biya, vivaah). Hij doet zijn eigen onderzoek naar traditionele Hindostaanse kleding, dat geeft hem joy. Patrick heeft een unisex kledingstuk ontwikkeld, gebaseerd op het wikkelen van de sari met elementen van de dhoti.
Hindostaans & Queer 